Linux sistemlerde gparted ile disk genişletme
Translate This Page:
Centos,Redhat,Debian… gibi Linux platformlarında disk genişletme(disk extend) işlemi Windows sistemlerde olduğu kadar pratik ve gui üzerinden çok pratik bir şekilde yapılabilir değildir. Genelde bu işlem için Linux platformlarına özgü gliştirilmiş LVM (Logical Volume Manager) aracı tavsiye edilmektedir fakat bu aracı kullanırken eğer işletim sisteminiz gui olarak kurulmamışsa yada Linux versiyonunuz gui sini desteklemiyorsa komut satırı üzerinden bir takım işlemleri yapmanız gerekiyor.
Disk genişletme işlemlerinde Windows’un Disk Yöneticisi, Gparted yazılımı , Paragon Harddisk Manager yazılımları bu işi kolaylaştıran araçlardan bir kaçıdır.
Bu makalede Disk genişletme işlemlerini bizler için kolaylaştırıp çok pratik bir şekilde ve neredeyse tüm Linux dağıtımlarında kolaylıkla kullanabileceğiniz gparted aracını kullanacağız.
Gparted uygulaması açık kaynak kodlu bir yazılımdır. Linux platformu üzerinde çalışır bootable live .ISO olarak ta kullanılabilmektedir. Windows, Linux ve Macintosh işletim sistemlerde çalışan dosya sistemlerini desteklemektedir. Aşağıdaki tabloda Gparted’ın üzerinde işlem yapabilme yeteneğinin olduğu dosya format tiplerini görebilirsiniz:
Dosya Sistemi | Oluşturma | Genişletme | Küçültme | Taşıma | Kopyalama | Tarama | Etiketleme |
btrfs | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok |
ext2 | Var | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
ext3 | Var | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
ext4 | Var | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
fat16 | Var | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
fat32 | Var | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
hfs | Yok | Yok | Var | Var | Var | Yok | Yok |
hfs+ | Yok | Yok | Var | Var | Var | Yok | Yok |
jfs | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok |
linux-swap | Var | Var | Var | Var | Var | Yok | Var |
ntfs | Var | Var | Var | Var | Var | Var | Var |
reiser4 | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok |
reiserfs | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok | Yok |
ufs | Yok | Yok | Yok | Var | Var | Yok | Yok |
xfs | Var | Yok | Yok | Var | Yok | Var | Var |
Bizim senaryomuzda Sanal platformda bulunan bir Centos serverın disklerinden birini genişleteceğiz.
https://gparted.org/download.php adresinden güncel gparted versiyonunu indirip işlemi yapacağınız sunucuya mount ediyoruz.
1-) Vmware platformu üzerinde bulunan sunucumun ayarlarına gidiyorum burada 120 GB olan diskimizi 135 GB a genişleteceğiz. Linux makine üzerinde görüntülenen disk boyutlarına bakalım.
VMware üzerinde diskimiz 120 GB olarak görülmekte.
Aynı diskin işletim sistemi üzerinde görünen disk boyutunu kontrol ediyoruz burada da 120 GB civarı sistemin net görüldüğü 118 GB.
2-) ön kontrollerimizi yaptıktan sonra Linux makinemizi kapatıyoruz makinemizde alınmış bir snapshot var mı kontrol ediyoruz varsa siliyoruz.
Eğer makinede alınmış snapshot varsa vm ortamında disk genişletme seçeneği aktif olmayacaktır.
120 GB olan diskimizi ben ihtiyacım olan 135 GB a yükseltiyorum.
Bu adımdan sonra makinemi başlatıp Linux ortamında aşağıdaki komutlarla diskimin görünen boyutunu kontrol ediyorum.
#sudo df -h
#sudo fdisk -l
Görselde de göreceğiniz üzere işletim sistemi katmanında diskte bir genişleme olmadı. Bu kontrolleri sağladıktan sonra artık disk genişletme için Gparted aracımızı kullanmaya başlayabiliriz. Makinemizi kapatıyoruz İlgili ISO dosyasını Linux makinemizde boot ederek başlatıyoruz.
Bizi aşağıdaki gibi ekran kaşılayacak burada ilk seçenek olan “Gparted Live” seçeneği ile devam ediyoruz.
Herhangi bir değişiklik yapmadan ”Don’t Touch keymap” seçneği ile devam ediyoruz.
Karşımıza gelen menüde önce “33” seçili iken Enter sonrada 0 seçeneğini seçerek devam ediyoruz.
İso dosyamız başladığında aşağıdaki ekran karşımıza gelecek ve diskler üzerinde işlem yapabilir durumda olacağız. Fiziksel olarak genişlettiğimiz diskimiz 135GB olarak karşımıza geliyor.
İşlem yapacağımız yani genişleteceğimiz diski seçiyoruz burada biçimlendirilmemiş alanın ana bölüme ekleyerek genişletme işlemini yapacağız.
İlk olarak genişletmek istediğimiz bölümü seçiyoruz sonrasında partition?Resize/Move yolunu izliyoruz.
Diski düzenleme modunda açıyoruz.
İlgili çubuğu sona kadar çekiyoruz bu işlemden sonra sarı ile işaretli alanlarda disk boyutuna dair değişimi gözlemleyebilirsiniz.
Yaptığımız değişikliği aşağıdaki onay butonları ile uygulamaya alıyoruz.
Değişiklik sistem tarafında uygulanıyor.
İşlemimiz tamamlandı close diyerek çıkış yapabiliriz.
Artık makinemizi yeniden başlatıp disk durumumuzu gözlemleyebiliriz.
Makinemiz açıldıktan sonra aşağıdaki komutlarla yeni disk boyutumuzu kontrol edebiliriz.
sudo df -h
sudo fdisk -l
Görüldüğü gibi 120GB olan diskimizi 135GB a başarılı bir şekilde genişlettik .Gparted ile Disk genişletme işlemi bu kadar.
Başka bir makalede görüşmek üzere.